Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2014

Ο θάνατος του εμποράκου

 Ο θάνατος του εμποράκου (1985 Arthur Asher Miller)
Ο Γουίλλυ Λόμαν, ο εμποράκος, ζει την τελευταία ημέρα της ζωής του. Χωρίς δουλειά, χωρίς όνειρα, και με τον τρόμο ότι στα μάτια των άλλων θα είναι ένας αποτυχημένος. 
Μέσα από τη ζωή του Λόμαν, ο Miller εξετάζει το μύθο του Αμερικανικού ονείρου, που σήμερα έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο – τις ελπίδες και τους φόβους της μέσης κοινωνικής τάξης...
Πηγή έμπνευσης του έργου για τον Miller, στάθηκε ο πατέρας του που είχε κατάστημα με γυναικεία ρούχα στη Νέα Υόρκη. Στο κραχ του 1929 καταστράφηκε κι από εκείνη την ημέρα έπαψε να κοιτάει το γιο του στα μάτια, ώσπου ντροπιασμένος, πέθανε...
«Ο Θάνατος του Εμποράκου» ανέβηκε για πρώτη φορά στο Broadway το 1949 και χάρισε στον Μίλλερ παγκόσμια αναγνώριση αλλά και το βραβείο Πούλιτζερ καλύτερου έργου την ίδια χρονιά. Την τελευταία φορά μάλιστα, το 1999, απέσπασε το βραβείο Τόνι καλύτερης αναβίωσης έργου. Ο ίδιος ο Μίλλερ δήλωσε τότε: «Η τρομοκρατία σήμερα δεν άλλαξε και πολύ. Το έργο μου είναι επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε... 
Ο Εμποράκος είναι η τραγωδία ενός ανθρώπου που πίστεψε πως μόνο εκείνος δεν μπόρεσε να ικανοποιήσει τα κριτήρια που έθεσαν για κείνον, κάποιοι φρεσκοξυρισμένοι, άκαμπτοι κύριοι που παροικούν σήμερα την κορυφή των τηλεοπτικών επιχειρήσεων και των διαφημιστικών γραφείων».

*Μια ενδιαφέρουσα ιστορία, η οποία σύμφωνα με αυτά που έγραψε ο ίδιος ο Arthur Asher Miller έχει ως εξής:

Arthur-miller.jpg"Ο Θάνατος του Εμποράκου πρωτοβγήκε τον Φεβρουάριο του 1949 γνωρίζοντας ενθουσιώδη υποδοχή από τις κριτικές στα περιοδικά και τις εφημερίδες. Αρκετές εταιρείες θέλησαν να το γυρίσουν ταινία και τελικά τα δικαιώματα αποκτήθηκαν από την Columbia που ανέθεσε τον ρόλο του κεντρικού ήρωα (Willy) σε έναν εξαίρετο ηθοποιό, τον Frederick March.
Περίπου ύστερα από 2 χρόνια ή λίγο λιγότερο και με την ταινία πλέον ολοκληρωμένη μου ζητήθηκε από την τρομοκρατημένη Columbia να υπογράψω μια δήλωση εναντίον του κομμουνισμού ώστε να αποτραπούν οι επαπειλούμενες διαμαρτυρίες και πικετοφορίες της δεξιάς οργάνωσης "American Legion" στις εισόδους των αιθουσών που θα προέβαλλαν την ταινία. Το αίσθημα πανικού ήταν διάχυτο στα τηλεφωνήματα που ακολούθησαν και ήταν η πρώτη ένδειξη για τα όσα θα ακολουθούσαν. Αρνήθηκα να υπογράψω μια τέτοια δήλωση, την οποία θεωρούσα υποτιμητική. Με ποιο δικαίωμα μια οποιαδήποτε οργάνωση απαιτούσε
ομολογία πίστης; Ήμουν σίγουρος πως το όλο θέμα σύντομα θα υποβαθμιζόταν, ήταν απλά εξωφρενική μια τέτοια απαίτηση. Αλλά αντί να συμβεί αυτό που περίμενα, η εταιρεία έφτιαξε μια άλλη ταινία για να προβληθεί μαζί με τον Εμποράκο. Ονομάστηκε η Ζωή του Εμπόρου (The Life of a Salesman) και περιελάμβανε διάφορες διαλέξεις από καθηγητές οικονομικών επιστημών οι οποίες καταδείκνυαν πως το εμπόριο είναι ευτυχία, ένα από τα πιο ευχάριστα και χρήσιμα επαγγέλματα και πως απλά ο ήρωας της ταινίας ήταν ανίκανος. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της σοου-μπιζ, μια κινηματογραφική εταιρεία δεν ξόδεψε τόσα πολλά χρήματα για να αποδείξει πως η ταινία που η ίδια γύρισε ήταν ανούσια."